Duidelijk advies voor opvoeders: wacht met schermgebruik tot 2 jaar

‘Richtlijnen gezond en verantwoord scherm- en sociale mediagebruik’ van de Rijksoverheid verschenen

Intensief scherm- en sociale mediagebruik kunnen slecht zijn voor de (mentale) gezondheid en ontwikkeling van kinderen. Denk hierbij aan slaapproblemen, paniekaanvallen, depressieve klachten, verminderde concentratie en een negatief zelfbeeld. Staatssecretaris Vincent Karremans (Jeugd, Preventie en Sport) presenteerde op 17 juni 2025 de ‘Richtlijnen gezond en verantwoord scherm- en sociale mediagebruik’. De richtlijnen, op basis van het onderzoek van wetenschappers, experts en maatschappelijke organisaties, moet ouders en opvoeders houvast bieden bij de mediaopvoeding van hun kinderen.

Gezond schermgebruik

De richtlijn bevat naast tips voor ouders over het gesprek voeren met je kind ook aanbevelingen voor een maximale schermtijd per leeftijdscategorie. Voor kinderen onder de 2 jaar wordt schermgebruik afgeraden, terwijl het advies voor jongeren van 12 jaar en ouder is om niet meer dan 3 uur per dag achter een scherm door te brengen. Daarnaast benadrukt de richtlijn dat gezond schermgebruik meer is dan het beperken van tijd. Het gaat ook om de balans tussen schermtijd en andere activiteiten, samen media gebruiken, en het bevorderen van positieve online ervaringen. Vanuit gezondheidsperspectief adviseert de staatssecretaris een adviesleeftijd voor de eerste smartphone vanaf groep 8. Het is aan opvoeders om bijvoorbeeld vanuit educatieve of andere overwegingen al eerder met hun kinderen te gaan oefenen met smartphonegebruik.

Advies voor balans en structuur

Stimuleer je kind om naast schermactiviteiten ook actief bezig te zijn met spel, beweging en andere schermvrije bezigheden. Specifiek advies is: gebruik van de 20-20-2 regel die adviseert om na 20 min schermtijd minstens 20 seconden in de verte te kijken en daarnaast 2 uur per dag buiten te zijn.

Maak samen afspraken over:

• Waar en wanneer schermgebruik mag.
Het advies is geen schermen tijdens het eten en in de slaapkamer.

• Hoeveel tijd je kind achter een scherm doorbrengt.

Het advies voor schermtijd is:

0 – 2 jaar: geen scherm
2 – 4 jaar: maximaal 30 minuten per dag
4 – 8 jaar: maximaal 1 uur per dag
8 – 10 jaar: maximaal 1,5 uur per dag
10 – 12 jaar: maximaal 2 uur per dag
12 jaar en ouder: maximaal 3 uur per dag

• Welke tv programma’s, apps en games toegestaan zijn. Het advies is:
Kies rustige, geweldvrije media
Geen media met ‘te snel afwisselende’
Geen sociale media voor kinderen <13 jaar.

Volg leeftijdsadviezen voor films, programma’s en games:

Kijkwijzer helpt je bij het kiezen van geschikte programma’s en films, en voor games kun je terecht bij Gamewijzer.

Gebruik internet filters of “parental controls” om te voorkomen dat uw kind via websites in aanraking komt met ongeschikte filmpjes of spelletjes.

Duidelijke leeftijdsnormen sociale media

De richtlijn maakt een duidelijk verschil tussen twee soorten apps: chatapps zoals WhatsApp en Signal, en sociale media zoals Instagram en TikTok. Het advies is om kinderen pas op de middelbare school te laten starten met chatapps. Uit onderzoek blijkt namelijk dat ze in die eerste jaren nog goed te begeleiden zijn door ouders. Een stapsgewijze opbouw helpt: eerst leren communiceren via chat, daarna pas kennismaken met sociale media.

Om een duidelijke norm te stellen, wordt er een minimumleeftijd van 15 jaar geadviseerd voor sociale mediaplatforms zoals Instagram en TikTok. Deze leeftijdsgrens sluit ook aan bij de leeftijdsgrens die andere landen hebben ingesteld als advies.