Het Landelijk Expertise Centrum Jonge Kind (LEJK) besteedt dit najaar extra aandacht aan buitenspelen. Lilian van den Berg van het Kenniscentrum Sport & Bewegen deed in september de aftrap met de kennisdeelsessie Buitenspelen gebeurt steeds minder. Aan de orde kwamen onder andere wat het belang is van buitenspelen en welke factoren daar aan bijdragen. Op 24 november a.s. geven Marijke Bertu en Yvonne Leenders een presentatie over Ontwikkelingsgericht buitenspelen.
Spelend leren op de speelplaats
Jonge kinderen ontwikkelen zich door te spelen en het buitenspel biedt daarbij unieke kansen. In hoeverre wordt de speelleertijd buiten optimaal benut? Een reflectie op de kwaliteit en het rendement van het spel buiten lijkt op zijn plaats. Hoe kunnen we het buitenspel op scholen en in kindercentra optimaliseren ten gunste van de ontwikkeling van jonge kinderen? Dit zijn vragen die centraal staan tijdens deze online kennisdeelsessie.
Marijke Bertu is werkzaam bij KPZ als docent jonge kind. Yvonne Leenders is een ervaren onderwijskundige en expert op het gebied van de ontwikkeling van het jonge kind en schrijver van het boek Buitenspelen in het zonnetje.
Voor kinderen is buitenspelen niet alleen maar leuk, het is ook onmisbaar voor hun ontwikkeling. Zo kan buitenspelen de motorische, sociale, cognitieve en creatieve vaardigheden bevorderen. Buitenruimte en -materialen lokken onder andere durf, uithoudings- en doorzettingsvermogen uit: kinderen klimmen, rennen en duikelen. Ook gaan kinderen sociale contacten aan: ze sluiten vriendschappen en leren rekening te houden met elkaar. Kinderen, die gedurende langere tijd in groepjes spelen ontwikkelen sociale vaardigheden, en worden daardoor socialer. En kinderen experimenteren met natuurlijke materialen, zoals zand, hout en water. Al deze interacties leiden tot ontwikkeling.
Kinderen vinden het heerlijk om de regie zo nu en dan eens in eigen hand te nemen. Lekker zelf bepalen wat je gaat doen, hoe je dat gaat doen, met wie en hoe lang. Rennend, klimmend, springend, schreeuwend, lachend, het maakt niet uit. Ontdekken, experimenteren, zelf wat bedenken, naspelen wat je hebt gezien… op school is er maar één plek waar dit echt kan.
Buitenspel is meer dan een frisse neus halen. Iedereen kan zich weer lekker opladen en buiten valt er veel te leren. Voor de kinderen, maar zeker ook voor de leerkracht en pedagogisch medewerker.
Wist je dat:
Kinderen tegenwoordig vooral bij de kinderopvang of op school buiten spelen? Voor veel kinderen zijn de mogelijkheden buiten schooltijd beperkt.
Kleuters iedere schooldag veel tijd op het schoolplein doorbrengen? In de zomer kan dit oplopen tot 1/3 van de beschikbare onderwijstijd. Veel tijd dus, waarin de kinderen de kans krijgen om spelenderwijs te leren op velerlei gebied. Veelal met veel vrijheid. Belangrijk voor iedere school om na te gaan in hoeverre deze onderwijstijd in die zin ook optimaal wordt benut.
Buitenspel leerkrachten veel mogelijkheden biedt voor professionele ontwikkeling, bijvoorbeeld ten aanzien van (leren) observeren en spelstimulering?
Hoe krijg je echt alle kinderen betrokken aan het spelen?
Hoe laat je ze onderzoekend leren?
Hoe integreer je de ontwikkelingsgebieden in het spel?
Hoe help je de kwetsbare kinderen op weg?
Hoe kun je met weinig geld de speelmogelijkheden vergroten?
Over deze- en andere vragen gaan we ons samen buigen om uiteindelijk te komen tot een Kwaliteitskaart Buitenspel.